Omurganın en hareketli bölgesi olan boyun, 7 omur kemiği,5 tane disk ve 14 tane eklem, çok sayıda kas ve ligaman sisteminden oluşan bir yapıdır.
Üç önemli fonksiyonu vardır;
Boyun ağrısı çok sık görülen bir sağlık sorunudur, toplumun yaklaşık üçte birini etkilemektedir. Günümüzde giderek artan ofis çalışması gibi uzun süre sabit kalmayı gerektiren işler (müzisyenler, montaj işçileri gibi) de boyun ağrılarını tetiklemektedir. Yaşla birlikte daha sık görülür. Günlük yaşamdaki gerginlik ve stresler de boyun ağrısını tetiklemektedir.
Boyun ağrısının; başın arka kısmı, omuz çevresi, göğüs ön duvarı ve sırta kadar bir bölgeye yayılabileceği unutulmamalıdır. Bazen el ve kolda uyuşma, baş dönmesi ve denge problemleri de eşlik edebilir
Boyun ağrısının çok büyük bir kısmının(%95) nedeni, mekanik yani kas-iskelet sistemi kaynaklıdır.
Doğumsal: Tortikollis, Klippel-Feil Sendromu
Travmatik: Servikal strain (zorlanma,incinme) , kırıklar, kayma ve fıtıklar
Kireçlenmeler, Dar Kanal
Romatizmal: Ankilozan Spondilit, Romatoid Artrit,
Polimyaljia romatika,Polimiyozit
Tümörler
Enfeksiyonlar
Postür (Duruş Bozuklukları)
Fibromiyalj, Myofasial Ağrı Sendromları
3-Yansıyan Ağrılar
Endokrin ve Metabolik Nedenler
Paget Hastalığı
Hiperparatroidi
5-Psikolojik
Boyun ağrısı olan bir hastayı muayene etmek kadar öyküsünü doğru almak ve dinlemek de çok önemlidir. İyi bir anamnez tanıya giden yolda çok iyi bir göstergedir.
Fizik Tedavi Uzmanına başvuran hastanın ağrısının süresi, özelliği arttıran ve azaltan nedenler iyice not edilmelidir.
-- Akut ağrı; 3 haftadan kısa süren ağrılar
-- Subakut Ağrı; 3 hafta-3 ay arası
-- Kronik Ağrı: 3 aydan uzun süren ağrıyı tarifler.
Hastanın alışkanlıkları, geçirdiği travmalar, operasyonlar, hobileri, mesleki sorgulamaları yapılmalıdır.
Mekanik boyun ağrıları, hareket etmekle artar, istirahatle azalır. Sabah tutukluğu kısa sürelidir. Romatizmal ağrılar ise istirahat süresi uzadıkça artar, sabah tutukluğu 1 saatten fazla sürer. Kanser ağrıları sinsi başlangıçlı olup gece ağrılar artar, hareket etmekle azalsa bile ilaç tedavisine yeterince yanıt vermez.
Fizik Tedavi Uzmanı tarafından daha sonra muayene yapılır. Duruş bozukluğu olup olmadığı, başın gövdeye göre pozisyonu, kasların durumu, boynun hareket kabiliyeti kontrol edilir. Özel uyarıcı manevralar ve nörolojik muayene yapılır.
Görüntüleme yöntemleri
İnatçı ağrı varlığında
Nörolojik muayene bulguları var ise
Son 6 ayda %10 kilo kaybı var ise
Enfeksiyon, ateş yüksekliği durumunda
Kanser öyküsü var ise,
İleri yaş
Travma öyküsü
Uzamış kortizon kullanma öyküsü
Boyun Ağrılarında Tedavi Öncelikleri Nasıl Olmalıdır?
Öncelikle ağrı kontrolü mutlaka sağlanmalı, hasta rahatlatılmalı ve eşlik eden kas spazmı çözülmelidir. Bu süreçten sonra tekrar olmasını önlemek, tetikleyen nedeni bulup ortadan kaldırmak gerekir. Hasta eğitimi ve kişiye özel egzersiz planlanması yapılmalıdır.
Boyunluk kullanalım mı?
Travma öyküsü yok ise ve akut gelişen dirençli boyun ağrılarında kullanılabilir. Süresi 1 ayı geçmemelidir. Boyunluk içinde kasların zayıflamasını önlemek için egzersizleri verilmelidir.
Boyun Ağrılarında Tedavi Yöntemleri
İlaç Tedavileri: Hastanın durumuna ve devamlı kullandığı ilaçlara uyumlu olacak şekilde ağrı kesici, kas gevşetici, antidepresan, kortikosteroid, antiepileptik ilaçlar kullanılabilir.
Fizik Tedavi Yöntemleri: Sıcak uygulama,(Hastanın kan basıncı değerleri göz önünde bulundurularak) TENS veya interferans gibi ağrıyı azaltmaya yönelik akımlar, ultrason, lazer, traksiyon, kupa tedavisi, masaj, bantlama, kuru iğneleme, tetik nokta enjeksiyonları, mobilizasyon ve manipülasyon uygulamaları yapılabilir.
* Egzersizler
* Kaplıca Tedavileri
İlerleyici güç ve refleks kaybı yapan fıtığın olması
Omurgada tümör veya abse olması
Tedaviye rağmen şikayetlerin 3 ay ve daha uzun sürmesi
Omurgada kırık veya ciddi kayma olması
Boyun Sağlığı İçin Öneriler
- Çalışırken boyun düz olmalı, kavis artmamalı, çene önde veya yüksekte olmamalıdır. Bilgisayar ekranı göz hizasında, gövdenin karşısında, ekran –göz arası mesafe 50-60 cm olmalıdır.
- Klima veya rüzgar gibi hava akımlarından korunulmalıdır.
-Banyodan sonra saçlar kurutulmalıdır.
Uzun süre sabit aynı pozisyonda kalmaktan kaçınılmalı, maksimum 45 dakikada bir pozisyon değştirilmelidir. Bu arada da boyun ofis egzersizleri yapılmalıdır.
-Uzun süre baş önde eğik durulmamalı, eğer telefona bakıyorsak telefon yükseltilmelidir.
- Sık telefon konuşması yapılıyorsa kulaklık kullanılmalıdır.
-Kullanılan yastık , boyun boşluğunu desteklemelidir. Çok yüksek veya alçak yastık olamamlıdır. Orta sert olmalıdır. Özel ortopedik yastık fayda görülüyorsa kullanılmalıdır.Kuş tüyü, elyaf gibi maddelerden yapılmış yastıklar uygun değildir.
-Yüzükoyun yatmaktan kaçınılmalıdır.Yan yatarak bacakları karnımıza doğru çekmek en uyugn pozisyonlardan birisidir.
-Yolculuklarda özel seyahat yastığı kullanılabilir.
- Asla ağır cisimleri kaldırmayın, çekmeyin ve itmeyin. Taşıyacağınız yükleri eşit olarak her iki elinize bölün.
- Başınızla yük taşımayın. Baş seviyesinin yukarısına doğru yük kaldırmayın.
- Asla ağır cisimleri kaldırmayın, çekmeyin ve itmeyin. Taşıyacağınız yükleri eşit olarak her iki elinize bölün.